Şimdi Okuyorum
Vivaldi’nin ‘Dört Mevsim’i

Vivaldi’nin ‘Dört Mevsim’i

Dört Mevsim’ konçertosu, Antonio Vivaldi’nin en ünlü eseri! Konser salonlarının dışında, onu Tin Cup, Spy Game, A View to Kill, What Lies Beneath, White Chicks, Saved!, Pacific Heights, ve The Other Sister gibi yapımlarda da duymuşsunuzdur. Bunlar yalnızca örneklerden birkaçı.

HP’nin televizyon reklamlarında da duymuşsunuzdur. Düğün törenlerinde de mutlaka duymuşsunuzdur. Durup dinlemediğinizde pek farkında olmuyorsunuz ortamdaki müziklerin. ‘Dört Mevsim’e kulağımız o kadar alışmıştır ki artık onu ayırt edemiyoruzdur bile.

İtalyan ressam Marco Ricci’nin manzara resimlerinden esinlenen Vivaldi, 1720 ve 1723 yılları arasında besteledi ve 1725 yılında, Amsterdam’da ‘Il cimento dell’armonia e dell’inventione’ adını verdiği on iki konserde sahneledi.

Dört Mevsim (Le quattro stagioni), her biri ‘hızlı-yavaş-hızlı’ şeklinde bir tempoyla ilerleyen ve hepsi ayrı formlarda olan, dört konçertodan oluşur. (İlkbahar, Yaz, Sonbahar, Kış). Her konçertoya ortamı ve olayları anlatan on dört mısralık bir sone (şiir) eşlik eder.

Vivaldi mevsimlere özgü olayları, örneğin rüzgârın uğultusunu, yağmurun sesini, kuru yaprakların düşüşünü ve kuşların ötüşünü müzikle adeta resimlemiş, bu nedenle Dört Mevsim ünlü İtalyan ressam Boticelli’nin tablolarındaki renklerin müziğe yansıması olarak yorumlamıştır.

Yayımından bu yana, müzikologlar Vivaldi’nin ‘Dört Mevsim’inin, barok dönem boyunca yazılmış en cesur program müziği arasında yer aldığını düşünür. Program müziği, barok döneminde tipik olarak kullanılan bir teknik değildi (aslında “program müziği” terimi romantik döneme kadar icat edilmemişti), bu yüzden Vivaldi’nin bu çalışması oldukça eşsiz görülmüştür.

Konçertoların her birini dinledikçe, Vivaldi’nin işinin genel kalitesini ve dengesini kaybetmeden her sonatı ne kadar doğru bir şekilde canlandırdığını görünce şaşırıyorsunuz zaten.

Konçertonun bu dört ana bölümünden bahsetmek gerekirse:

 İLKBAHAR

Bahar geldi ve kuşlar mutlu. Baharı şarkı ile selamlıyorlar. Akarsular, zephyrs’in nazik nefesinin getirdiği bir esintiyle akıyor. Ayrıca bir derenin şırıltısı, meltem esintisi ve rüzgârın sesi duyuluyor. Bu tempolu ve coşkulu açılış teması ruhumuzu okşuyor.

İkinci bölümde yaylılar eşliğinde solo keman, bir çobanla köpeğinin ağaçların altında uyuklamasına atıfta bulunuyor. Üçüncü bölümde ise sakin bir pastoral dans tınısı var.

YAZ

İkinci konçerto da “Yaz”, zaman zaman fırtına ve yağmurların görüldüğü, boğucu sıcaklıkta olan bir mevsim olarak tasvir ediliyor. İlk bölümde güneşin kavurucu sıcağından yanmış insanlar, hayvanlar ve ağaçlar anlatılıyor. Ardından orkestra; kuşların şarkılarını, rüzgârın sesini ve yaklaşan bir fırtınanın uğultusunu seslendiriyor. İkinci bölümde, uykulu bir küçük çobanın, çakan şimşekler ve sinekler nedeniyle uyuyamaması canlandırılıyor. Son bölümde ise, fırtınanın ve bardaktan boşanırcasına yağan yağmurun ekinleri yerlere yatırmasının sesi duyuluyor.

SONBAHAR

Bu kısım, “Sonbahar” hasadın toplanmasını kutlayan köylülerin dansı ile başlıyor. İkinci bölümde köylülerin içkinin etkisiyle birer birer uykuya dalışı canlandırılıyor. Son bölüm de ise bir av anlatılıyor. Solo keman korkmuş av hayvanlarının çığlıklarını seslendiriyor.

KIŞ

“Kış”ın ilk bölümünde; rüzgârlı, karlı ve soğuk hava resmediliyor. Solo keman rüzgârı, yaylı çalgılar ise titreyen ve ısınmak için ayaklarını yere vuran insanları anlatıyor. İkinci bölümde ise bir ateşin başında toplanmış köylülerin rahatlaması, huzur ve dinginliğe kavuşmaları canlandırılıyor.

Konçerto, karda yuvarlanmanın heyecanını yansıtan canlı bir allegroyla da son buluyor. Konçertoyla ilgili bazı notlar ise şöyle;
Vivaldi’nin ‘Dört Mevsim’i özellikle Fransızlara hitap etti. King Louis XV, ‘İlkbahar’ ı çok sevdi ve onu dinlemek istediği her an Vivaldi’den talep etti. Çalmasını istedi. IMDb’ye göre, Vivaldi’nin ‘Dört Mevsimi’ni bir şekilde kullanan en az 100 farklı film ve televizyon dizisi var.

Asırlardır dinlediğimiz bu tınılar hiç kulağımızdan eksilmesin dilerim…

 

Kaynakça: 1, 2

 

 

Tepkiniz nedir?
Emin Değilim
0
Heyecanlı
0
Hüzünlü
0
Mutlu
0
Şaşırtıcı
0
Yorumları Görüntüle (0)

Bir Cevap Bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacaktır.

© 2011 Sanat Karavanı, Tüm Hakları Saklıdır.

Yukarı Kaydır