Bu Şiirin Bitmesini İstemiyorum / Mahmud Derviş
Ortadoğulu yazar ve şairlerin siyasi, ekonomik, dini sebeplerden dolayı anavatanlarından batıya göç etmesi ve bulundukları kültürle kaynaşması sonucu, edebiyat sosyolojisinin konuları arasında en başta yer alan Arap Modern Edebiyatı oluşmuştur. Mahmud Derviş de bu oluşumun bir parçasıdır.
”…Bu şiirin bitmesini istemiyorum
Bu güz gününün bitmesini istemiyorum
Sonsuzluğun doğruluğundan emin olmadan
Sevmeye muktediriz…”
Mahmud Derviş’in uzun soluklu şiirlerinden sadece bir tanesinden birkaç dize. Mahmud Derviş, Modern Arap edebiyatına önemli katkılarda bulunmuş Filistinli bir şairdir. Filistin’de doğmuş ilkokul çağındayken köylerine yapılan baskından dolayı ailesiyle Lübnan’a göçmek zorunda kalmış ve mülteci hayatı yaşamıştır.
”… Hala buradayız biz
Büyük hayallerimiz var
Davet etmek gibi kurdu sahneye
her yıl düzenlenen bir dans partisinde gitar çalmaya
Küçük hayallerimiz var
Hayal kırıklığı yaşamadan uyanmak gibi
Hayal etmedik imkansızı
Yaşıyoruz, hayattayız…. Ve devamı var hayallerin…”
Küçük yaşlarda karşılaştığı hayatın zorluklarını zamanla şiirlere dönüştürmüştür. Daha ilkokul sıralarındayken öğretmeni ve arkadaşları arasında bir üne sahipti. İçinde bulunduğu toplumsal koşulları şiirlerinde ifade etmesi beş kez hapis yatmasına sebep olmuştur. Onlarca şiirini hapiste yazmıştır.
“…Nasibim olmayabilirdi ilham
Ve ilham şansıdır yalnızların
Bir zar atışıdır şiir
karanlıktan bir satıh üzerinde
ışıldar, bazen de ışıldamayabilir
söz düşer
kuma düşen bir tüy gibi
Hiçbir dahlim yok şiirde
ritmine itaat ediyorum yalnızca:
duyguların hareketleri, bir his tadil ediyor diğerini
bir sezgi anlamı indiriyor
ve kelimelerin yankısında bir kayboluş
ve ben’den başkalarına intikal eden
nefsimin sureti ve nefsime olan itimadım
pınara olan hasretim…”
Hapisten çıktıktan sonra Moskova’ya gidip Sosyal Bilimler Enstitüsüne kaydolarak Rusça eğitimi almıştır ve buradan Beyrut’a göç ederek yaklaşık olarak 10 yıl yaşamış, oradan Kahire’ye, Şam’a, Tunus’a ve son olarak Paris’e geçerek burada da on yıl yaşamıştır. Filistin’in bir bölümü özerlik kazanınca sürgün yaşamına son vererek Ramallah’ yerleşmiştir. Sürgün hayatı boyunca kendini edebi anlamda geliştirmiş olmasıyla Karmel adlı derginin yazı işlerinin yönetimini üstlenmiştir.
”…Dünüm var orada, onun küçük şehrinde
Çoban değneğim var, horoz ibiğim var orada
Saksıda bir demet nergis
Onun bende selamı var boşluğun dibinden
Uzanan selvinin yücelerine kadar
Bende oradaki yarının hatırası var, benim orada bir kederim var.
Vadiye açılan bir pencere ve bir kapı
Orada bir dünüm var
Bir yokluğum var!
Mahmud Derviş, Filistin’in Nazım Hikmet’i olarak anılır. Vatanından uzakta yaşadığı sürgün hayatı ve karşılaştığı din, dil, ırk sorunlarını eserlerinde ince ince işlemiştir. En çok da Filistin’e olan sevgisini ve özlemini dile getirmiştir şiirlerinde. Şiirleri otuza yakın dile çevrilmiştir. 2003 yılında uluslararası Nazım Hikmet şiir ödülüne layık görülmüştür. Ömrü boyunca vatanına hasret yaşayıp, kavuştuktan sonra kalp ameliyatı için gittiği Amerika’da hayatını yitirmiştir.
”Buluttur şimdiki zamanım…Yarınım yağmur”
Kaynak: Mahmud Derviş / Bu şiirin bitmesini istemiyorum/ yky /
